Lương tâm là tri kỷ của người từng làm lính chăng?

Francis Beaumont and John Fletcher
The False One

Khuya hôm đó Strike ngồi bên bàn làm việc, ngoài đường xe cộ rầm rập trong mưa. Hắn ăn bún xào Singapore bằng một tay, tay kia hí hoáy viết một danh sách dài. Vừa xong phần việc chính trong ngày, giờ Strike mới có thể tập trung vào vụ án mạng của Owen Quine. Bằng thứ chữ nét nhọn, hơi khó đọc, hắn ghi lại những việc cần làm tiếp theo. Bên cạnh mỗi dòng hắn lại ghi chữ A (tắt của Anstis). Nếu có nhận ra rằng mình đang hơi bị hoang tưởng, hợm hĩnh, rằng mình chỉ là thám tử tư quèn mà dám đi chia việc cho sĩ quan cảnh sát chuyên trách vụ án, hắn cũng chẳng mảy may bận lòng.

Từng làm việc với Anstis ở Afghanistan, Strike không đánh giá quá cao khả năng của tay cảnh sát. Hắn cho là Anstis cũng có năng lực, nhưng thiếu óc tưởng tượng. Anstis có thể nhìn ra những gì quen thuộc, rất chịu khó theo đuổi những manh mối rành rành. Strike không coi thường mấy tính cách đó – trong điều tra câu trả lời thường nằm ở những thứ rất rõ ràng, việc tuần tự kiểm tra theo logic thông thường cũng là phương pháp phá án hiệu quả. Nhưng vụ án mạng này quá trau chuốt, lạ đời, sặc mùi ác dâm gớm ghiếc lại còn có yếu tố văn chương, trên thực tế thì tàn nhẫn đến vô luân. Liệu Anstis có thể hiểu được bộ óc, hiểu được trí tưởng tượng thối tha đã ấp ủ thứ mưu đồ giết người đó?

Điện thoại của Strike lại đổ chuông, xé tan đi sự im lặng trong đêm tối. Khi áp điện thoại lên tai và nghe giọng Leonora Quine, hắn mới nhận ra là hắn đã mong người gọi là Robin.

“Chị sao rồi?” hắn hỏi.

“Cảnh sát vừa ở đây,” bà ta nói, không thèm hỏi thăm xã giao gì nữa. “Họ lục soát khắp phòng làm việc của Owen. Tôi không muốn cho họ lục nhưng Edna nói là phải cho. Chẳng lẽ họ không thể để hai má con tôi yên sau chuyện vừa rồi hay sao?”

“Họ có căn cứ để lục soát,” Strike đáp. “Trong thư phòng có thể có manh mối giúp tìm ra hung thủ.”

“Như là gì kia?”

“Tôi không biết,” Strike kiên nhẫn đáp, “Nhưng tôi nghĩ Edna nói đúng. Chị cứ để họ vào là hơn.”

Im lặng một lúc.

“Chị còn đó không?” hắn hỏi.

“Còn,” Leonora đáp, “giờ họ khóa luôn phòng lại rồi, tôi không vô đó được nữa. Họ còn muốn trở lại nữa. Tôi không thích họ ở đây. Orlando không thích tí nào. Một đứa còn dám hỏi,” giọng bà ta giận dữ, “là tôi có muốn dọn ra chỗ khác một thời gian không. Tôi nói: ‘Tôi cóc đi đâu cả.’ Orlando chưa bao giờ ở nơi nào khác, nó làm sao chịu nổi. Tôi không đi đâu hết.”

“Cảnh sát vẫn chưa nói là muốn thẩm vấn chị, đúng không?”

“Chưa,” bà ta đáp. “Chỉ xin phép để khám thư phòng thôi.”

“Tốt rồi. Nếu họ muốn hỏi gì chị…”

“Thì phải kiếm luật sư, tôi biết. Edna có nói vậy.”

“Sáng mai tôi ghé qua qua chỗ chị một chút được không?” hắn hỏi.

“Được chứ,” giọng Leonora có vẻ mừng. “Khoảng mười giờ, trước đó tôi phải đi chợ. Cả ngày nay có đi đâu được. Tôi không muốn họ ở đây mà không có mình.”

Strike dập máy, nghĩ cung cách của Leonora hẳn khó mà làm vừa lòng cảnh sát. Liệu Anstis có nhận ra được, như hắn đã thấy, sự tồ tệch của Leonora, việc bà ta không thể hành xử như người thường, cả chuyện bà ta bướng bỉnh, không chịu nhìn vào sự thật cũng có nghĩa rằng bà ta không có khả năng giết chồng? (Mà có khi nhờ có những tính cách đó mà bà ta mới chịu được Owen từng ấy năm) Hay chính sự lập dị đó, chuyện bà ta không chịu khóc thương như người thường (chỉ vì quá thật thà đến ngờ nghệch) đã lại làm mối nghi ngờ trong tâm trí thông thường của Anstis càng lúc càng lớn lên, đập tan mọi khả năng khác?

Strike tiếp tục vừa viết vừa ăn, tập trung cao độ như lên cơn sốt. Suy nghĩ ùa đến mạch lạc, rõ ràng: hắn ghi lại những câu hỏi bỏ ngỏ, những địa điểm cần kiểm tra, những hướng điều tra cần bám theo. Một kế hoạch hành động cho hắn, cũng là cách hắn muốn lái Anstis theo ý mình, để anh ta nhận ra rằng nếu ông chồng bị giết thì không phải lúc nào bà vợ cũng là thủ phạm, ngay cả khi ông chồng là kẻ vô tích sự, trắc nết, suốt ngày lăng nhăng.

Strike đặt bút xuống, ăn nốt hai miếng bún xào cuối cùng rồi dọn dẹp. Hắn sắp những ghi chép mới vào kẹp hồ sơ bằng bìa, có ghi tên Owen trên gáy, sau khi gạch bỏ hai từ “Mất tích” và viết thêm vào hai từ “Án mạng”. Hắn tắt đèn, vừa định đi khóa cửa gương thì nghĩ ra một việc, hắn quay lại máy tính của Robin.

Đây rồi. Ngay trên trang web của đài BBC. Không phải là tít trang nhất, vì đương nhiên, mặc cho Quine nghĩ mình là ai, ông ta cũng chưa bao giờ nổi tiếng đến vậy. Mẩu tin về Quine đứng sau ba câu chuyện dưới phần tin chính, rằng EU đã đồng ý gói cứu trợ tài chính cho Cộng hòa Ireland.

Thi thể của một người đàn ông được cho là nhà văn Owen Quine, 58 tuổi vừa được phát hiện ở một ngôi nhà trên phố Talgarth, London. Cảnh sát đã mở điều tra án mạng chính thức sau khi thi thể được một người bạn của gia đình phát hiện ngày hôm qua.

Không có tấm hình nào của Quine trong bộ áo choàng cánh dơi, cũng không có chi tiết ghê rợn nào về thi thể. Nhưng mọi thứ chỉ mới bắt đầu, vẫn còn nhiều thời gian.

Lên đến tầng trên, Strike thấy không còn sung sức như lúc nãy. Hắn ngồi xuống giường, dụi mắt mệt mỏi rồi ngã người ra sau, vẫn mặc y quần áo, chân giả vẫn chưa tháo. Hắn không thể tránh được những suy nghĩ đó…

Tại sao hắn không báo cảnh sát rằng Quine đã mất tích được hai tuần? Tại sao hắn không nghi ngờ rằng Quine đã chết? Hắn đã trả lời suôn sẻ, logic khi thanh tra Rawlins hỏi những câu đó. Nhưng chính hắn lại không thấy thỏa mãn.

Hắn không cần rút điện thoại ra để xem lại những tấm hình ấy. Cảnh tượng cái xác thối rữa, bị trói lại như in sâu trên võng mạc hắn. Phải gian giảo ra sao, phải hận thù bao nhiêu, phải đen tối đến mức nào thì người ta mới có thể biến thứ văn chương bệnh hoạn của Quine thành hiện thực? Loại người nào có thể rạch bụng đồng loại, đổ acid lên, moi ruột rồi sắp đĩa ăn quanh xác chết?

Strike không buông được cái suy nghĩ có phần phi lý, rằng với những kỹ năng mà hắn đã được đào tạo, đáng ra hắn phải đánh hơi thấy vụ này từ sớm, như con chim kền kền ngửi mùi xác chết. Làm sao hắn, một kẻ nhạy có tiếng với những thứ lạ lùng, nguy hiểm, đáng ngờ, lại không thể nhận ra rằng Quine, tay nhà văn ồn ào, ưa làm màu, thích tiếng tăm đó đã đi quá xa? Rằng Quine đã quá im lặng?

Vì lão ta đã giở mửng đó nhiều lần… Còn mình thì mệt kinh người.

Hắn lăn lại, nhấc người khỏi giường rồi đi tắm, nhưng không thể thôi nghĩ đến cái xác: ổ bụng toang hoang, hốc mắt bị đốt trụi. Sát thủ đã đi quanh xác chết kinh dị đó, khi máu còn tuôn, có lẽ là khi tiếng kêu thét của Quine vẫn chưa hết dội lại từ mái vòm trên cao, chỉ để ung dung sửa lại dao nĩa cho thẳng thớm… rồi hắn nghĩ ra thêm một câu hỏi nữa, liệu hàng xóm quanh đó có nghe thấy những giây phút cuối cùng của Quine, và nếu có thì họ đã nghe được gì?

Cuối cùng Strike cũng lên giường, đưa cánh tay lông lá tổ chảng đặt ngang mắt, lắng nghe suy nghĩ của chính mình, cứ lải nhải trong đầu như một đứa em song sinh tham công tiếc việc, không chịu dừng tay. Pháp y đã có hơn hai mươi bốn tiếng đồng hồ. Hẳn họ đã có những nhận định ban đầu, ngay cả khi chưa có đầy đủ các kết quả xét nghiệm. Hắn phải gọi Anstis, để xem họ nói gì…

Đủ rồi, hắn nói với bộ óc mệt mỏi mà hiếu động thái quá của mình. Đủ rồi.

Và cũng bằng thứ ý chí trong quân đội, từng giúp hắn ngủ lăn ra trên sàn bê tông, trên mặt đất đá gồ ghề, trên những chiếc giường xếp cọc cạch mà mỗi khi hắn xoay tấm thân bệ vệ lại tha hồ kẽo kẹt, hắn chìm ngay vào giấc ngủ, như chiến thuyền hạ thủy trong đêm.