MATHEO: …một thứ đồ chơi lạ lùng.
GIULIANO: Ái chà, lại trò khỉ.

Ben Jonson
Every Man in His Humour

Sáng thứ Hai Robin đến văn phòng trong tâm trạng mệt mỏi, lãng đãng như vừa cãi nhau, nhưng cũng có chút tự hào.

Cuối tuần đó Robin và Matthew đã nói chuyện rất lâu về công việc của cô. Dường như (cũng thật kỳ lạ, nhất là sau chín năm bên nhau) đó lại là câu chuyện sâu sắc và nghiêm túc nhất giữa hai người. Tại sao trước đó cô chẳng bao giờ kể rằng cô vốn thích làm công việc điều tra từ đã lâu, trước cả khi gặp Cormoran Strike? Matthew sửng sốt khi cô thổ lộ rằng từ thời niên thiếu cô đã nuôi ước mơ làm việc trong mảng điều tra tội phạm.

“Anh cứ nghĩ em chẳng ưa gì việc đó chứ…” Matthew lẩm bẩm, bỏ lửng câu nói nhưng có ý nhắc đến lý do vì sao cô bỏ học đại học giữa chừng. Robin nghe được cả.

“Em chỉ không biết phải nói sao với anh,” cô nói. “Em nghĩ chắc anh sẽ cười em. Em làm tiếp ở đó không phải vì Cormoran, không phải vì bất cứ điều gì liên quan đến anh ấy với tư cách một… một con người (sém chút nữa cô đã nói là ‘một người đàn ông’, nhưng may thay dừng lại đúng lúc). “Là em quyết định. Vì em thích công việc đó. Rất thích. Rồi giờ Cormoran nói là sẽ cho em học thêm, Matt à, mà em cũng muốn thế.”

Câu chuyện kéo dài hết cả ngày Chủ Nhật, Matthew khó chịu nhưng dần dần đổi ý, chậm như dời núi.

“Vậy phải làm cuối tuần nhiều không?” anh hỏi cô, giọng ngờ vực.

“Em không biết, chắc là khi nào cần thì làm. Matt, em rất yêu công việc đó, anh không hiểu sao? Em không muốn giả vờ gì nữa. Em chỉ muốn làm việc đó, muốn anh ủng hộ em.”

Cuối cùng anh ôm choàng lấy cô, đồng ý. Robin cố xua đi cái ý nghĩ rằng có lẽ vì mẹ Matthew vừa qua đời, nên anh có vẻ mềm mỏng, dễ bị thuyết phục hơn trước đó.

Robin đã rất trông đến lúc kể với Strike về diễn biến vô cùng tốt đẹp này. Nhưng khi cô đến nơi, hắn không có ở văn phòng. Trên bàn cô, ngay cạnh cây thông Noel tí hon quấn dây kim tuyến là một mẩu giấy nhỏ với chữ viết tay rối mắt, không lẫn vào đâu được của hắn:

Hết sữa rồi, tôi đi ra ngoài ăn sáng, sẵn ghé qua Hamleys tranh thủ mua kẻo lát nữa đông người. TB: Đã biết ai giết Quine.

Robin há hốc. Cô chụp lấy điện thoại, gọi ngay vào số di động của Strike. Máy bận.

Mười giờ sáng cửa hiệu đồ chơi Hamleys mới mở cửa nhưng Robin không nghĩ cô có thể chờ được lâu đến thế. Cô cứ bấm nút gọi lại cho Strike, vừa mở thư từ trong ngày vừa gọi, nhưng máy vẫn bận. Cô kiểm tra email, điện thoại vẫn kẹp bên tai; nửa tiếng, rồi một tiếng đồng hồ trôi qua, số của Strike vẫn chỉ có tiếng tút tút bận rộn. Cô bắt đầu thấy bực mình, ngờ rằng hắn cố tình làm vậy để cô phải hồi hộp.

Mười giờ rưỡi, máy tính phát ra tiếng ping nhẹ, báo có email từ một địa chỉ lạ [email protected], người này không viết cả, chỉ gởi một file đính kèm tựa đề FYI.

Robin liền nhấp chuột lên đó, tai vẫn nghe tín hiệu bận trên điện thoại. Một tấm hình đen trắng mở ra, lấp đầy màn hình máy tính.

Nền tấm hình sắc nét: bầu trời u ám, ngoại cảnh một tòa nhà bằng đá cổ xưa. Tất cả mọi người trong hình đều bị làm mờ đi, trừ cô dâu tạo dáng quay lại nhìn thẳng vào máy ảnh. Cô dâu mặc áo đầm trắng suông đơn giản, bó sát, choàng mạng dài chấm đất, giữ lại trên đầu bằng vòng vương miện mảnh có đính kim cương. Mái tóc đen bồng bềnh từng lớp trong gió mạnh. Cô dâu nắm lấy tay một người đã bị làm mờ, người này mặc complet dài, dường như đang bật cười. Vẻ mặt cô dâu khác xa với những cô dâu khác mà Robin từng thấy. Có gì đó đau đớn, mất mát, ám ảnh. Đôi mắt cô dâu nhìn thẳng vào mắt Robin, cứ như thể hai người là bạn, như thể chỉ có Robin mới hiểu.

Robin đặt điện thoại xuống, nhìn trân trân vào bức ảnh. Cô đã từng thấy gương mặt xinh đẹp khác thường đó. Hai người từng có lần nói chuyện trên điện thoại: Robin nhớ một chất giọng trầm, khàn khàn gợi cảm. Đây chính là Charlotte, từng là vợ chưa cưới của Strike, chính là người đàn bà chạy ra khỏi ngôi nhà này hôm đầu tiên Robin đến làm.

Cô ấy đẹp thật. Robin thấy mình nhỏ bé trước nhan sắc ấy, thấy choáng ngợp trước nỗi buồn thăm thẳm của người đẹp. Mười sáu năm, khi hợp khi tan với Strike – Strike tóc tai như tổ chim, mặt mũi như dân đấm bốc, chân cẳng còn một nửa… nhưng đó đâu phải vấn đề, Robin tự nhủ, mắt như bị thôi miên trước cô dâu xinh đẹp khác thường mà u sầu đó…

Cửa mở. Strike bất ngờ đứng ngay cạnh cô, tay xách hai túi đồ chơi. Robin không nghe thấy hắn bước vào, cô giật bắn cả người như thể vừa bị bắt quả tang thụt két.

“Chào cô,” hắn lên tiếng.

Cô vội vã đưa tay với lấy chuột máy tính, cố đóng bức ảnh lại trước khi hắn kịp thấy. Nhưng cách cô luống cuống che đậy màn hình khiến hắn đảo mắt đến ngay đó. Robin tê cứng người, ngượng chín.

“Cô ấy gởi lúc nãy, tôi không biết là gì nên mới mở ra. Tôi… xin lỗi.”

Strike nhìn tấm hình vài giây rồi quay mặt đi, đặt túi đồ chơi xuống nền nhà cạnh bàn của Robin.

“Xóa đi,” hắn nói. Giọng hắn không buồn cũng không giận, nhưng cứng rắn.

Robin ngập ngừng, rồi đóng file lại, xóa email và xóa cả thùng rác trong hộp thư.

“Cảm ơn,” hắn nói, đứng thẳng dậy, ngầm ý sẽ chấm dứt chủ đề ảnh cưới ở đây. “Tôi nhận cũng phải tới ba mươi cuộc gọi nhỡ của cô.”

“Chứ anh nghĩ gì?” Robin nói, tươi tỉnh hẳn lên. “Tờ giấy của anh đó… anh nói là…”

“Tôi phải nghe điện thoại của bà mợ,” Strike đáp. “Một tiếng mười phút mô tả tình hình bệnh tật của hết thảy bà con ở St. Mawes, chỉ vì tôi nói là Giáng Sinh này sẽ về nhà.”

Hắn bật cười khi thấy Robin không giấu được vẻ nôn nóng.

“Được rồi, nhưng phải nói nhanh. Tôi mới nghĩ ra sáng nay ta có thể làm thêm một việc nữa trước khi tôi đi gặp Fancourt.”

Mặc nguyên áo khoác, hắn ngồi xuống ghế sofa, nói một mạch mười phút, giải thích chi tiết giả thuyết của mình cho Robin nghe.

Khi hắn nói xong, cả hai im lặng một hồi lâu. Robin trân trân nhìn hắn, sững sờ, tự dưng cô nghĩ đến hình ảnh thiên thần mờ ảo, bí hiểm trong nhà thờ ở quê.

“Cô thấy chỗ nào có vấn đề?” Strike tử tế hỏi.

“Ờ…” Robin đáp.

“Ta đã đồng ý rằng vụ biến mất của Quine có lẽ chẳng phải tình cờ, đúng không?” Strike hỏi. “Nếu cô kết hợp chi tiết chiếc nệm ở tầng trên phố Talgarth – không thể tình cờ, trong một căn nhà bỏ hoang hai mươi lăm năm – rồi chuyện một tuần trước khi biến mất Quine kể với ông già ở hiệu sách là sắp đi xa nên mua sách mang theo đọc – rồi cô bồi bàn ở nhà hàng River Café nói rằng Quine không thực sự giận dữ khi hét vào mặt Tassel, mà thực ra đang rất khoái chí – Tôi nghĩ chừng đó cũng đủ để ta đặt giả thuyết Quine tự dàn dựng vụ mất tích.”

“OK,” cô đáp. Trong câu chuyện của Strike phần này nghe có vẻ ít kỳ dị nhất. Robin không biết phải bắt đầu nói sao, cô thấy phần còn lại vô cùng khó tin. Cuối cùng không kìm được, cô buột miệng: “Không lẽ ông ấy không nói với Leonora chuyện mình sắp làm gì sao?”

“Đương nhiên là không. Leonora không biết diễn tí nào; ông ấy muốn bà vợ phải lo lắng thực sự, để mà tăng tính thuyết phục khi bà ấy đi nói loanh quanh rằng ông chồng đã biến mất. Có khi Quine còn hi vọng bà ấy sẽ báo cảnh sát. Hay làm um lên với bên nhà xuất bản. Cho người ta tha hồ hoang mang.”

“Nhưng xưa giờ làm vậy đâu có ăn thua,” Robin nói. “Quine hô biến nhiều lần mà có ai quan tâm đâu – hẳn ông ấy phải biết nếu giờ lại giở trò hô biến, rồi đi trốn trong nhà cũ thì hề hấn gì.”

“À, nhưng lần này khác là Quine để lại một cuốn sách, đinh ninh rằng sẽ trở thành hiện tượng trong giới văn chương ở London, không phải vậy sao? Quine cố hết sức gây sự chú ý tới cuốn sách, đầu tiên vụ cãi nhau với người đại diện ngay giữa một nhà hàng đông đúc, rồi tuyên bố công khai là sẽ tự xuất bản. Rồi Quine về nhà, chơi bài bỏ nhà ra đi ngay trước mặt Leonora, rồi lẻn đến Talgarth. Tối hôm đó ông ấy mở cửa cho kẻ đồng lõa vào nhà, cứ tin rằng hai người cùng một giuộc.”

Sau một hồi lâu Robin lấy hết can đảm lên tiếng (cô vẫn không quen cãi lại các kết luận của Strike, trước nay hắn vẫn chưa sai):

“Nhưng anh không hề có một chút bằng chứng nào là có người đồng lõa… chứ đừng nói là… ý tôi là… tất cả chỉ là phỏng đoán.”

Hắn bắt đầu lặp lại những lập luận đã đưa ra, nhưng cô đưa tay lên ra hiệu cho hắn dừng lại.

“Tôi đã nghe cả rồi, nhưng… anh đang suy diễn từ những thứ người ta nói. Không có… không có bằng chứng cụ thể gì cả.”

“Đương nhiên là có chứ,” Strike nói. “Bombyx Mori.”

“Đó đâu phải…”

“Đó là bằng chứng quan trọng nhất ta có được.”

“Anh vẫn luôn” Robin tiếp, “nhắc đi nhắc lại: phương tiện và cơ hội gây án. Anh luôn nói rằng động cơ…”

“Tôi đã nói gì tới động cơ gây án đâu,” Strike nhắc cô. “Thực ra, tôi không chắc động cơ ở đây là gì, mặc dù tôi cũng đoán được sơ sơ. Còn nếu cô muốn có thêm bằng chứng cụ thể, cô có thể giúp tôi một tay.”

Cô nhìn hắn đầy ngờ vực. Trước nay hắn chưa bao giờ nhờ cô đi thu thập bằng chứng.

“Tôi muốn nhờ cô giúp tôi nói chuyện với Orlando Quine,” hắn nói, rướn người đứng dậy. “Tôi không muốn làm việc đó một mình, cô ấy… ừm… rất khó trị. Không thích tóc của tôi. Giờ đang ở dưới Ladbroke Grove với bà hàng xóm, vậy nên ta phải đi ngay.”

“Có phải cô con gái bị thiểu năng đó không?” Robin hỏi, vẫn còn ngơ ngẩn.

“Đúng thế,” Strike đáp. “Cô ấy có một con khỉ, loại bằng vải bông, cứ cột quanh cổ. Tôi thấy ở Hamleys có bán đầy ra – thực ra nó là cái túi đựng đồ ngủ. Gọi là Khỉ Khọt.”

Robin trân trân nhìn hắn, cô ngờ rằng hắn đã hóa rồ.

“Khi tôi gặp Orlando, cô ấy đeo con khỉ quanh cổ rồi liên tục đem ra đủ món từ đâu đâu – tranh vẽ, bút sáp, tấm thiệp lấy trên bàn ăn. Tôi chỉ vừa nghĩ ra Orlando lấy từ trong con khỉ. Orlando hay thó đồ đạc của người khác,” Strike tiếp, “lúc Quine còn sống thì suốt ngày đi ra đi vào thư phòng của ông ấy. Quine hay tiện tay đưa giấy cho Orlando vẽ.”

“Anh hi vọng là trong con khỉ của Orlando có manh mối dẫn đến hung thủ giết cha cô ta hay sao?”

“Không, nhưng tôi nghĩ rất có khả năng cô ấy đã nhặt được một chút gì đó của Bombyx Mori khi lọ mọ chơi trong thư phòng, hay có khi Quine từng đưa cho Orlando một tờ bản thảo thời đầu để vẽ cũng nên. Tôi muốn tìm giấy lộn có ghi chép, vài đoạn bản thảo bị bỏ chẳng hạn, bất cứ thứ gì. Tôi biết, như vậy hơi bị khiên cưỡng,” Strike nói khi thấy vẻ mặt của Robin, “nhưng ta không thể vào thư phòng của Quine được, cảnh sát đã lục hết rồi, không tìm được gì cả. Tôi cược là ghi chép và bản thảo mà Quine mang theo đã bị đốt sạch. Khỉ Khọt là thứ cuối cùng ta có thể kiểm tra, mà,” hắn nhìn đồng hồ, “ta cũng không có nhiều thời gian nữa nếu đi Ladbroke Grove trước khi tôi đi gặp Fancourt… À còn chuyện này nữa…”

Hắn ra khỏi văn phòng. Robin nghe tiếng hắn lên gác, cô nghĩ chắc hắn đi lên căn hộ nhưng rồi có tiếng sục sạo, cô đoán hắn đang lục lọi trong mấy cái thùng giấy ở ngoài cầu thang. Khi Strike trở vào hắn cầm theo một hộp đầy găng tay cao su, rõ là thó từ Cục điều tra đặc biệt trước khi nghỉ việc và một túi nhựa trong, đúng y cỡ túi đựng đồ vệ sinh cá nhân trên máy bay.

“Còn một thứ bằng chứng cụ thể nữa mà tôi muốn có,” hắn nói, rút ra một đôi găng tay rồi đưa cho Robin vẫn đang ngơ ngáo chẳng hiểu gì. “Tôi nghĩ hay chiều nay cô thử đi thu bằng chứng này, trong lúc tôi đi gặp Fancourt.”

Sau đó hắn mô tả ngắn gọn việc hắn nhờ cô làm, rồi chu đáo giải thích lý do.

Strike cũng chẳng ngạc nhiên mấy khi hắn đã nói xong một hồi mà Robin vẫn im lặng sững sờ.

“Anh đang giỡn,” Robin khẽ nói.

“Không có.”

Cô vô tình đưa tay lên che miệng.

“Sẽ không nguy hiểm đâu,” Strike động viên cô.

“Tôi không lo vụ đó. Cormoran… nếu đúng vậy… thì thật kinh tởm. Anh… anh nói nghiêm túc đó chứ?”

“Nếu cô gặp Leonora Quine trong nhà tù Holloway tuần trước, cô sẽ không hỏi câu đó,” Strike ảm đạm tiếp. “Ta phải cực kỳ khôn khéo mới đưa được bà ấy ra khỏi đó.”

Khôn khéo? Robin nghĩ thầm, vẫn còn choáng váng, đôi găng tay cao su cầm trên tay thõng xuống. Hôm nay những đề nghị của Strike thật xa vời, kỳ quái, chuyện hắn vừa nhờ cô làm lại còn mất vệ sinh nữa.

“Nghe này,” hắn nói, tự dưng đổi giọng nghiêm túc. “Tôi không biết phải nói sao với cô, trừ chuyện tôi cảm nhận được. Tôi đánh hơi được, Robin à. Kẻ nấp sau chuyện này vừa điên loạn, vừa cực kỳ nguy hiểm và lanh lẹ. Kẻ đó điểm ngay được huyệt của nhà văn Quine khờ khạo, lợi dụng tính ái kỷ của ông ta. Mà tôi cũng không phải là người duy nhất nghĩ như vậy.”

Hắn ném áo khoác của Robin về phía cô. Robin máy móc mặc áo vào, còn hắn nhét túi đựng bằng chứng vào túi áo trong.

“Người ta cứ nói rằng đã có bàn tay kẻ khác trong cuốn sách: Chard đổ cho Waldegrave, Waldegrave đổ cho Tassel, Pippa Midgley quá ngốc không nhận ra mình đang thấy gì còn Christian Fisher… anh ta đứng xa hơn vì không có mặt trong sách,” Strike tiếp. “Chính anh ta cũng góp tay gây họa mà không nhận ra.”

Robin vẫn chật vật dõi theo suy luận của Strike, chưa thôi nghi ngờ cả những phần mà cô có thể hiểu được. Cô theo hắn xuống cầu thang, bước ra ngoài trời lạnh.

“Vụ án mạng này,” Strike nói, châm một điếu thuốc khi cả hai cùng bước qua phố Denmark, “đã được lên kế hoạch hàng tháng, nếu không muốn nói là hàng năm trước. Một công trình thiên tài, nếu cô nghĩ cho kỹ, nhưng lại quá tinh vi, nhược điểm là ở đó. Không thể lên kế hoạch giết người như dựng cốt truyện tiểu thuyết. Trong thực tế lúc nào cũng sẽ có những chỗ thừa thãi.”

Strike thấy rõ là hắn chưa thuyết phục được Robin, nhưng hắn không lo lắng. Hắn đã từng làm việc với cấp dưới không tin tưởng mình. Cả hai bước lên tàu điện, đi tuyến Central.

“Anh mua gì cho cháu vậy?” Robin hỏi, sau một hồi lâu im lặng.

“Đồ ngụy trang và súng giả,” Strike đáp. Hắn chọn quà chủ yếu chỉ để trêu tức ông em rể, “với một bộ trống lớn cho Timothy Anstis. Chắc ba mẹ nó sẽ rất đã tai lúc năm giờ sáng ngày Giáng Sinh.”

Mặc dù vẫn còn băn khoăn, Robin cũng phải phì cười.

Dãy nhà im lìm nơi Quine ra đi một tháng trước giờ đây phủ đầy tuyết, cũng như hết thảy London, nóc nhà nguyên sơ và trắng lạnh còn trước nhà tuyết tan xam xám, bẩn thỉu. Người thổ dân Inuit vui vẻ mỉm cười nhìn xuống từ trên bảng hiệu của quán rượu, như một vị thần thống trị đường phố mùa đông khi cả hai bước qua.

Trước nhà Quine vẫn có cảnh sát đứng canh, tay này khác tay hôm trước. Gần vỉa hè có một chiếc xe tải trắng đang đậu, cửa xe mở ra.

“Chắc đang đào đất trong vườn để tìm bộ ruột,” Strike lẩm bẩm với Robin khi cả hai tới gần, thấy trong xe có cuốc xẻng. “Tụi nó không tìm ra được gì ở khu bãi rác Mucking, rồi cũng sẽ không thấy gì trong bồn hoa nhà Leonora.”

“Là anh nói vậy,” Robin khẽ đáp, hơi run trước anh cảnh sát đẹp trai đang nhìn trân trân.

“Cho nên chiều nay cô sẽ giúp tôi chứng minh được điều đó,” Strike đáp lại, cũng nói thầm. “Chào buổi sáng,” hắn lên tiếng với viên cảnh sát đang đứng chăm chú nhìn. Anh ta không đáp lại.

Dường như Strike hứng khởi hẳn lên sau khi nghĩ ra cái giả thuyết điên khùng đó. Nhưng nhỡ mà hắn đoán đúng, Robin nghĩ thầm, thì vụ án mạng có nhiều tình tiết còn ghê tởm hơn cả cái xác bị moi ruột…

Cả hai đi thẳng lên lối vào nhà bên cạnh, đứng cách tay cảnh sát có vài bước chân. Strike nhấn chuông cửa. Không lâu sau cửa mở, cho thấy một bà khoảng sáu mấy tuổi, thấp người, mặc áo khoác trong nhà và mang giày len. Trông bà ta có vẻ lo lắng.

“Bác là Edna phải không?” Strike hỏi.

“Đúng rồi,” bà ta rụt rè đáp, ngước nhìn hắn.

Khi Strike giới thiệu mình và Robin, chân mày đang nhíu lại của Edna giãn ra, trông bà ta như vừa thở phào nhẹ nhõm, đến là tội nghiệp.

“Ôi… là anh, tôi có nghe nói. Anh đang giúp Leonora, anh sẽ đưa cổ ra khỏi đó, đúng vậy không?”

Robin thấy sơ hở vô cùng trước anh cảnh sát đẹp trai đứng cách đó có vài bước chân, hẳn anh ta đã nghe cả.

“Vô nhà đi, vô nhà đi,” Edna nói, đứng lùi lại nhường lối cho hai người, vồn vã mời khách vào.

“Bác… xin lỗi, cháu không biết họ của bác là gì,” Strike bắt đầu, chùi chân lên thảm (nhà của Edna ấm áp, sạch sẽ và dễ chịu hơn nhà Quine, mặc dù bố trí bên trong y hệt).

“Cứ gọi tôi là Edna,” bà ta đáp, mỉm cười với hắn.

“Cảm ơn bác, Edna này, đáng ra bác phải hỏi xem giấy tờ tùy thân rồi mới cho người lạ vào nhà chứ.”

“Ồ, nhưng mà,” Edna đáp, bối rối. “Leonora đã kể hết cho tôi nghe về anh…”

Nhưng Strike vẫn khăng khăng đưa ra cho Edna xem bằng lái xe của hắn rồi mới đi theo vào trong, đến căn bếp sơn hai màu trắng xanh, sáng sủa hơn nhiều so với bếp nhà Leonora.

“Con nhỏ ở trên lầu,” Edna nói sau khi Strike giải thích rằng hai người muốn gặp Orlando. “Hôm nay nó rầu lắm. Anh uống cà phê nhé?”

Edna nhanh nhẹn đi lấy tách, vừa làm vừa nói luyên thuyên, đúng kiểu người cô quạnh, căng thẳng, bị dồn nén lâu ngày.

“Đừng hiểu lầm tôi, tôi không ngại chăm con nhỏ, tội nghiệp, nhưng mà…” Bà ta nhìn khoảng không giữa Strike và Robin, thẫn thờ, rồi buột miệng, “nhưng bao lâu mới được chứ? Hai má con không có bà con thân thích gì, anh thấy đó. Hôm qua có nhân viên bảo trợ xã hội ghé qua, coi con nhỏ, rồi nói là nếu tôi không giữ được nó thì người ta phải đưa tới trung tâm gì đó. Tôi nói, không có làm vậy được, hai má con có bao giờ xa nhau đâu, không được, cứ để nó ở đây với tôi, nhưng mà…”

Edna liếc nhìn trần nhà.

“Mới đây thôi nó rất chướng, buồn lắm. Cứ đòi má về, mà tôi nói gì được với nó giờ? Chẳng lẽ tôi nói thật hết với nó? Giờ người ta còn ở bên đó, đào xới lung tung trong vườn, đã đào được Ông Ị…”

“Là con mèo đã chết,” Strike thầm thì đủ để cho Robin nghe. Nước mắt tuôn ra đằng sau tròng kính của Edna, lăn xuống gò má tròn trĩnh.

“Tội nghiệp quá chừng,” bà ta lại nói.

Sau khi đưa cà phê cho Strike và Robin, Edna lên lầu gọi Orlando xuống. Phải mất mười phút bà ta mới thuyết phục được cô gái xuống nhà, nhưng Strike mừng khi thấy cô ta vẫn còn ôm chặt Khỉ Khọt. Hôm nay Orlando mặc bộ đồ thể thao dơ dáy, mặt mày dằn dỗi.

“Anh tên giống người khổng lồ,” Orlando lên tiếng, trống không, khi nhìn thấy Strike.

“Đúng rồi,” Strike đáp, gật đầu. “Em nhớ giỏi lắm.”

Orlando ngồi lên ghế Edna mới kéo ra cho, tay vẫn ôm chặt con khỉ bông.

“Chị tên là Robin,” Robin nói, mỉm cười nhìn cô gái.

“Robin là con chim sẻ” Orlando nói ngay. “Dodo là con chim cưu.”

“Ba má nó gọi nó như vậy đó,” Edna giải thích.

“Tụi mình là chim hết hả,” Robin nhẹ giọng.

Orlando ngước nhìn cô, rồi đứng dậy và bước ra khỏi bếp mà không nói năng gì.

Edna thở dài ngao ngán.

“Gì nó cũng chướng được. Không bao giờ biết nó…”

Nhưng Orlando đã trở lại với bút màu sáp và một cuốn tập vẽ gáy lò xo. Strike đoán hẳn Edna đã bỏ tiền túi mua để dỗ cô gái. Orlando ngồi bên bàn bếp, mỉm cười với Robin, một nụ cười ngọt ngào, ngây thơ, khiến Robin thấy tự dưng buồn kinh khủng.

“Để Dodo vẽ cho chị một con chim sẻ robin,” cô gái lên tiếng.

“Hay quá,” Robin động viên.

Orlando bắt đầu vẽ, thè cả lưỡi ra. Robin không nói gì, chỉ nhìn bức tranh đang thành hình. Thấy Robin làm thân với Orlando tốt hơn hắn nhiều, Strike cứ để vậy. Hắn ăn bánh qui sô-cô-la Edna mời, rồi vu vơ nói chuyện thời tiết mưa gió.

Rồi Orlando cũng vẽ xong, xé khỏi tập giấy và đẩy về phía Robin.

“Em vẽ đẹp quá,” Robin nói, mỉm cười nhìn cô gái. “Chị ước gì chị vẽ được con chim cưu tặng em, nhưng chị chịu, không biết vẽ.” Strike biết ngay là cô nói dối. Robin vẽ rất khéo, hắn từng thấy cô vẽ linh tinh trên giấy nháp. “Nhưng chị phải tặng lại em cái gì mới được.”

Robin lục lọi trong túi xách, Orlando háo hức nhìn theo. Cuối cùng Robin lấy ra một chiếc gương con hình tròn, mặt sau có hình con chim màu hồng.

“Đây” Robin nói. “Em coi nè. Con này là hồng hạc. Cũng là chim đó. Cho em đó.”

Orlando nhận lấy món quà, miệng mở hé, mắt nhìn trân trân.

“Nói cảm ơn chị đi chứ,” Edna nhắc nhở.

“Cảm ơn chị,” Orlando nói rồi bỏ tuột chiếc gương vào bên trong con khỉ bông.

“Con này là cái túi à?” Robin hỏi, tỏ vẻ quan tâm thích thú.

“Con khỉ của Dodo,” Orlando nói, ôm con khỉ chặt hơn. “Ba cho Dodo. Ba chết rồi.”

“Chị rất tiếc,” Robin khẽ nói, ước gì cô không nghĩ ngay đến hình ảnh xác của Quine, phần thân trên cũng bị moi rỗng như cái túi đựng đồ…

Strike kín đáo nhìn đồng hồ. Đã gần đến giờ hẹn với Fancourt. Robin nhấp cà phê rồi hỏi:

“Em có cất đồ trong con khỉ không?”

“Dodo thích tóc chị,” Orlando nói. “Tóc vàng lấp lánh.”

“Cảm ơn em,” Robin đáp. “Em còn tranh nào trong túi không?”

Orlando gật đầu.

“Cho Dodo ăn bánh qui nha?” cô gái hỏi Edna.

“Cho chị xem mấy bức tranh khác được không?” Robin hỏi khi Orlando nhai bánh qui.

Cô gái im lặng suy nghĩ một lúc, rồi mở con khỉ bông ra.

Một xấp tranh nhàu nhĩ đổ ra khỏi túi, đủ cỡ, đủ màu giấy. Cả Strike lẫn Robin đều không lật ra xem ngay, nhưng liên tục khen ngợi khi Orlando trải tranh ra khắp bàn. Robin hỏi chuyện bức tranh con sao biển màu sắc rực rỡ và những thiên thần nhảy múa vẽ bằng màu sáp và bút lông. Được khen tới tấp, Orlando tiếp tục lục sâu trong túi, lấy đồ nghề ra. Một hộp mực máy đánh chữ đã dùng xong lăn ra. Hộp mực dài, màu xám, còn gắn một dải băng mỏng có chữ in ngược. Strike cố kìm lại không chụp ngay lấy khi nó bị lấp mất dưới hộp thiếc đựng bút chì màu rồi hộp kẹo bạc hà. Hắn cố dõi mắt theo. Orlando tiếp tục trưng ra một bức tranh vẽ bươm bướm, mặt sau có chữ người lớn viết nguệch ngoạc.

Được Robin động viên, Orlando khoe thêm nhiều món: một tờ hình dán, một tấm bưu thiếp có hình đồi Mendip, một miếng nam châm đính tủ lạnh, có in chữ Cẩn thận! Coi chừng bị tôi đưa vào sách đó! Cuối cùng Orlando trưng ra ba bức tranh trên giấy xịn: hai hình nháp minh họa sách và một bìa sách mẫu.

“Ba cho Dodo hồi ở chỗ làm,” Orlando nói. “Ông Đa-niucha đụng vô người Dodo lúc Dodo đòi,” cô gái nói, chỉ bức tranh màu sắc sặc sỡ. Strike nhận ra ngay: Kyla chú Kangaroo thích lộn nhào. Orlando đã vẽ thêm cho Kyla mũ và túi xách tay, rồi dùng bút lông dạ quang tô kín bức tranh vẽ công chúa đang nói chuyện với con ếch.

Thấy Orlando có vẻ hoạt bát hẳn, Edna mừng rỡ, đi pha thêm cà phê. Hai thầy trò tay thám tử vừa lo trễ giờ gặp Fancourt lại vừa ngại rằng Orlando sẽ nổi cơn mà cất hết đồ đạc nếu mình manh động. Vậy là Robin và Strike cứ tiếp tục trò chuyện, vừa nói vừa cầm từng món lên ngắm. Mỗi khi thấy có gì đáng kể, Robin lại đẩy tới cho Strike.

Đằng sau bức vẽ bươm bướm có một danh sách tên người viết nguệch ngoạc: Sam Breville. Eddie Boyne? Edward Baskinville? Stephen Brooks?

Bưu thiếp từ đồi Mendip gởi hồi tháng Bảy, chỉ có một dòng ngắn ngủi:

Thời tiết tuyệt vời, khách sạn chán, hi vọng anh vẫn viết ngon lành! V xx

Ngoài ra không có bút tích nào nữa. Vài bức vẽ Strike đã thấy từ lần trước hắn ghé thăm. Một bức vẽ trên mặt sau tờ thực đơn trẻ em ở nhà hàng, một bức vẽ trên mặt sau tờ hóa đơn khí đốt.

“Tới giờ về rồi,” Strike nói, uống cạn cốc cà phê, ra vẻ tiếc nuối. Gần như lơ đãng, hắn cứ giữ lấy bìa sách nháp cuốn Trên những phiến đá đồi bại của Dorcus Pengelly. Bìa vẽ hình một người đàn bà dường như đã bị kéo lê lết, nằm ngửa trên bãi cát lẫn đá bên bờ biển, vách đá bao quanh, bóng một người đàn ông đổ lên ngang người bà ta. Orlando đã vẽ thêm một đàn cá bơi đen dày trong nước biển xanh biếc. Dưới bìa sách là cuộn băng của máy đánh chữ mà Strike đã lén nhặt lên.

“Dodo không muốn chị đi,” Orlando nói với Robin, đột nhiên cô gái trở nên căng thẳng, nước mắt đầm đìa.

“Hôm nay vui quá ha?” Robin đáp. “Rồi mình sẽ gặp nhau nữa mà. Em cứ giữ cái gương có hình con hồng hạc đó, còn chị có bức tranh chim sẻ robin đây…”

Nhưng Orlando đã bắt đầu hét lên và giậm chân thình thịch. Cô gái không muốn phải chia tay một lần nữa. Tranh thủ lúc khóc lóc ồn ào, Strike khéo léo bọc cuộn băng máy đánh chữ bằng bìa sách nháp cuốn Trên những phiến đá đồi bại rồi nhẹ nhàng thảy vào túi, hoàn toàn không để lại vân tay hắn trên đó.

Năm phút sau hai thầy trò ra đến đường. Robin vẫn còn hơi run. Lúc cô đi ra khỏi bếp, Orlando đã hét lên và cố ôm lấy cô. Edna phải cố ghì Orlando lại để cô gái khỏi đi theo hai người.

“Tội nghiệp quá,” Robin khẽ nói, để tay cảnh sát đang nhìn trân trối không nghe được. “Lạy Chúa, thật là tệ quá.”

“Nhưng cũng được việc đó chứ,” Strike đáp.

“Anh có lấy được cuộn ruy băng máy chữ đó không?”

“Có,” Strike đáp, khẽ liếc ra sau để chắc rằng tay cảnh sát đã khuất tầm mắt trước khi lấy chiến lợi phẩm ra, vẫn còn gói trong bìa sách của Dorcus. Hắn thảy ngay vào túi nhựa đựng chứng cứ. “Còn có thêm một thứ nữa.”

“Thật sao?” Robin hỏi, ngạc nhiên.

“Có thể là manh mối,” Strike đáp, “mà có khi chẳng ăn thua gì.”

Hắn liếc đồng hồ rồi bước nhanh hơn, nhăn nhó vì đầu gối lại bắt đầu phản đối.

“Tôi phải đi ngay nếu không muốn trễ hẹn với Fancourt.”

Hai mươi phút sau, khi cả hai ngồi trên tàu điện đông người về trung tâm London, Strike nói:

“Cô rõ chiều nay làm gì rồi chứ?”

“Rõ lắm rồi,” Robin đáp, nhưng dường như hơi dè dặt.

“Tôi biết là chẳng vui vẻ gì…”

“Tôi không ngại chuyện đó.”

“Tôi nói rồi, việc này không nguy hiểm,” hắn tiếp, chuẩn bị đứng dậy khi tàu gần đến ga Tottenham Court Road.

“Nhưng…”

Điều gì đó khiến hắn băn khoăn, cặp chân mày rậm nhíu lại.

“Tóc của cô,” hắn nói.

“Tóc tôi sao?” Robin hỏi lại, ngại ngùng đưa tay lên.

“Rất dễ nhớ,” Strike đáp. “Cô có mũ không?”

“Tôi… để tôi đi mua,” Robin thấy bối rối lạ lùng.

“Cứ trừ vào tiền văn phòng,” hắn dặn. “Cẩn thận vẫn hơn.”